Roofbouw of bescherming
Het gaat slecht met de oceanen en met alles wat er in leeft, door verschillende oorzaken. Overbevissing, verzuring, opwarming en vervuiling zijn de voornaamste oorzaken.
Overbevissing
Biologen voorspellen dat alle zeeën rond 2048 leeg gevist zullen zijn. [1]
Dieren die voor hun voedsel afhankelijk zijn van vis of andere zeedieren, nemen snel in aantal af. Vele vissoorten, schaal- en schelpdieren, planten, koralen, zeeschildpadden, zeevogels, zeezoogdieren zoals zeekoeien en dolfijnen worden door menselijk handelen met uitsterving bedreigd. Grote gebieden in de Noordzee worden meerdere keren per jaar met sleepnetten omgewoeld, zodat alle leven er verdwijnt. Koudwaterkoralen van vele duizenden jaren oud worden in enkele minuten voorgoed vernietigd. Met de meest moderne, van oorsprong militaire, elektronische technologie worden de laatste scholen vis opgespoord en gevangen. Omdat de opbrengst van de visvangst afneemt, wordt er steeds verder weg en steeds dieper gevist. Het gevolg is dat nu ongeveer 80% van alle vissoorten is overbevist.
Recordproductie 2007
De totale visvangst was in 2007 tot 91 miljoen ton. Daar komt nog de kweekvis bij, nu ca 50 miljoen ton. Kweekvis, op zee in grote kooien en op land in vijvers of bakken, leidt tot het nog sneller uitsterven van vis. Voor elke kg kweekvis is tot 5 kg gevangen vis nodig, dat tot vismeel wordt verwerkt. Dat is dus geen oplossing, maar een verergering van het probleem. Tot 50% van de visvangst wordt dood overboord gezet als ongewenste bijvangst. Tot 30% van alle visvangst is illegaal. [2] Er is een nijpend gebrek aan toezicht door regeringen. Grote fabrieksschepen zuigen voor de kusten van Afrika en Azië de zeeën leeg, zodat er voor de traditionele, kleinschalige visserij bijna niets meer overblijft. Kweekvis wordt gepromoot en gesubsidieerd als alternatief, hoewel daardoor vissen nog sneller uitsterven. Voor 1 kg kweekvis is 5 tot 20 kg [voor gekweekte tonijn] wilde vis nodig. Een derde van alle visvangst wordt als vismeel gebruikt als veevoer, een belachelijke en schandalige zaak, varkens en koeien zijn nu eenmaal geen viseters van nature. Dus ook het eten van koeien- en varkensvlees werkt u mee aan het leegvissen van de zee. Er wordt veel reclame gemaakt voor visolie. Visolie zou gezond zijn vanwege bepaalde vetzuren, omega-3 en 6 vetzuren. In werkelijkheid is die visolie zwaar giftig en zijn er goedkopere, niet-giftige plantaardige vetzuren te koop, gemaakt van oa algen, lijnzaad of walnoten.
Verzuring en opwarming
Door de uitstoot van steeds grotere hoeveelheden CO2 in de lucht, verzuren de oceanen. Een groot deel van het basisvoedsel voor vissen loopt het gevaar te verdwijnen, omdat hun kalkskeletjes oplossen in het zure water. Ook koralen, de broedkamers van vele vissoorten, dreigen te verdwijnen. Door de opwarming van oceanen bevat het water minder zuurstof, zodat vissen minder hard groeien.
Vervuiling
Er ontstaan steeds vaker en steeds grotere dode zones in de oceanen, door vervuild en overbemest water uit rivieren. Midden in de oceanen drijven gigantische velden met giftig plastic, zo groot als Frankrijk. Het kweken van vis in grote kooien leidt ook tot grote vervuiling. Om parasieten tegen te gaan worden er veel antibiotica gebruikt. De uitwerpselen van de vissen maken de zee plaatselijk dood. Een groot deel van het voer zinkt voordat het is opgegeten en leidt tot plaatselijk gebrek aan zuurstof.
Subsidies
Wereldwijd subsidiëren regeringen de visserij met miljarden. Volgens de Volkskrant van 130909 gaat het jaarlijks om $34 miljard. Dos Winkel noemt een bedrag van € 22 miljard. Het is ongelofelijk dat vissers zo met ons geld worden betaald voor het leegroven van de zee. Als regeringen de moed zouden hebben die subsidies af te schaffen, zou het probleem vrijwel opgelost zijn. De vispopulaties zouden zich dan kunnen herstellen.
Bescherming
Nog maar 0,7 % van de zeeën is beschermd. Bijna 40% van alle zeebodems zijn al biologisch dood. Het grootste deel van de oceanen is vogelvrij, er gelden geen vangstbeperkingen, er is geen toezicht.
Om nog enige kans te hebben op herstel van het leven in de oceanen en zeeën zou minstens 40% beschermd gebied moeten worden. Helaas gaan regeringen keer op keer door de knieën voor de belangen van de visserij, ongeacht de adviezen van de zeebiologen.
Daarom een dringende oproep: eet geen vis of ander dier uit de zee, ook geen vissen die niet op de rode lijst staan!
Noten en bronnen
1 Pauly, Daniel, in Volkskrant 130908
2 Winkel, Dos, Wat is er mis met vis?!, p.123
Clover, C., The end of the line, Nederlandse vertaling: Leeg. 2005, Uitgever Atlas